Dat Jan van Eyck in onze eigen stad een kleine zes eeuwen geleden met de fijnste penselen en onovertroffen vakmanschap zijn absolute meesterwerk creëerde, daar is elke kunstkenner wereldwijd van overtuigd. De innige band die de Gentenaar met zijn Lam Gods heeft is bovendien onmiskenbaar. De zoektocht naar dat ene gestolen paneel moet zowat ons spannendste detectivemysterie zijn van de voorbije honderd jaar. Maar bovenal herinnert iedereen zich levendig het moment dat hij of zij voor het eerst het veelluik zelf onder ogen kwam. Hoe de luiken opendraaiden en de schoonheid van ons Lam Gods op slag fascineerde en in verstilling diep raakte.

Met ‘Van Eyck in de Wijk’ wordt gedurende dit hele Van Eyck-jaar die band tussen de meester en de Gentenaars verder aangehaald. Tot in de verste uithoeken van de stad organiseren de Gentse verenigingen in hun eigen buurt zelf hun eigenste Van Eyck-moment. Voor de buren, de wijkbewoners en bezoekers. Met lezingen, concerten en workshops. Eigenhandig en op maat van de wijk. Zodat we na zes eeuwen opnieuw in de voetsporen van Jan kunnen treden, op de vele plaatsen waar hij ongetwijfeld voorbij wandelde en zich bewust of onbewust liet inspireren voor wat onze belangrijkste kunstschat is geworden.

Cultuur Gent stelde een aanbod samen waaruit wijkorganisaties kunnen putten om zelf een eigen Van Eyck-evenement te creëren. Om de keuze iets eenvoudiger te maken en het evenement een duidelijker gezicht en richting te geven is dit aanbod opgedeeld in vijf thema’s. Maar de creativiteit laat uiteraard toe te sprokkelen over deze thema’s heen:

1. Vrouwen

Ons beeld over de late middeleeuwen is door de waas van de tijd omsluierd en vertekend. Meer nog, romans en films versterkten de stereotypen en tonen zelden hoe het er in werkelijkheid aan toe ging. Hoe de samenleving op een vrij gelijkwaardige manier door mannen én vrouwen werd vormgegeven. Hoe vrouwen hun rechten gebruikten om handel te drijven, te investeren, te procederen, te bekritiseren, te rebelleren.

2. Gent en de wereld

Gent was in de 15de eeuw na Parijs de grootste stad ten noorden van de Alpen. Een centrum van cultuur en handel, een kruispunt van wegen dat de toenmalige wereld verbond. Net als vandaag kwamen de invloeden en inspiraties om de stad vorm te geven van overal en gingen ze overal naar toe. Zoals de wereld terug te vinden is in het Lam Gods en het veelluik onze stad teruggaf aan de wereld.

3. Optica

De optische revolutie die Jan van Eyck met zijn scherp oog veroorzaakte veranderde de blik van de toeschouwer voor altijd. Zijn wetenschappelijke kennis gecombineerd met een magistrale schildertechniek creëerde een quantumsprong in de kunst van het kijken. Omgekeerd heeft de restauratie van het Lam Gods met hoogtechnologische visualisatietechnieken het kijken naar zijn kunst vandaag intens verdiept. Nooit zagen en begrepen we zoveel van hoe het meesterwerk ontstond.

4. Food

Vandaag associëren we het Bourgondische met uitgebreid en ongeremd tafelen. Genieten van het delen van eten en drinken, van warm gezelschap en uitbundig plezier. In de tijd van Jan van Eyck speelde het samen eten ook een uitgesproken rol in het sociaal verkeer. Maar wat en hoe werd er gegeten? Hoe was de smaak in een wereld zonder suiker? Zonder aardappelen en tomaten?

5. Natuur 

Op het Lam Gods alleen al komen 75 verschillende planten voor. Bestudeerd en verzameld door Jan van Eyck op zijn tochten tot aan de grenzen van het continent. Uit de tijd dat de natuur de wereld was, de schepping, en alomtegenwoordig. Toen ‘naar de buiten trekken’ niet bestond omdat alles ‘de buiten’ was.