In het voorjaar van 2022 gingen zes trekkers en dertig toekomstdenkers uit het brede culturele veld samen met de Stad op zoek naar een antwoord op de vraag: welke steen kan Gent verleggen voor Europa? Ooit was de titel van ‘Europese Culturele Hoofdstad’ misschien een tiara in een schoonheidswedstrijd, vandaag erkent Europa met deze titel Europese steden met lef. Dit tijdperk van permanente omwenteling smeekt om veerkracht, verbeelding en nieuwe allianties tussen sterke cultuursteden. Vanuit een vaste overtuiging dat Gent hierin een voortrekker kan zijn, gingen we de afgelopen maanden samen op zoek : hoe kan Gent als cultuurstad het verschil maken voor Europa? Met het antwoord op die vraag, gaan we nu aan de slag om in 2030 één jaar lang Culturele Hoofdstad van Europa te worden.



Steden maken het verschil. Niet omdat ze groot of machtig zijn, maar omdat het knooppunten zijn in globale netwerken, ‘spaces of flows’. Nergens is de permanente stroom van uitdagingen op vlak van klimaat, politiek of economie zo tastbaar. Steeds meer mensen voelen zich in de stad echter ontheemd en vervreemd, ook in Gent. Het kàn anders, het moet anders: tegen 2030 gaan we in Gent op zoek naar manieren om van onze steden veerkrachtige plekken te maken waar mensen zich echt thuis voelen: ‘spaces of belonging’ in de ‘age of displacement’. We beschouwen Gent als een groot open atelier voor Europa, waar we samen met alle inwoners op zoek gaan naar een nieuw cultureel burgerschap, een nieuwe vorm van collectiviteit ook. Niet alleen in het centrum, maar over het gehele Gentse grondgebied, over regionale en zelfs nationale grenzen heen, bouwen we een circulair netwerk van vrijhavens: culturele refuges waar de sleutels uit handen gegeven worden en weer nieuwe regeneratieve broedplaatsen kunnen ontstaan. Ons Gent mag dan geen grootstad zijn, en ook niet ‘klein maar fijn’, maar als eeuwenoude havenstad, stad van rebellie en tegendraadsheid, van coöperatieven en abdijen, heeft ze haar veerkracht en verbeeldingskracht al ruim bewezen. Gent is een stad met een verleden dat hoop geeft voor de toekomst. Die hoop willen we uitdragen in 2030. Want die hoop hebben we nodig.